Sažetak ▼

U ovom radu autori analiziraju mogućnosti i prednosti realizacije ideje stvaranja Evropskog monetarnog fonda, evropskog ekvivalenta MMF. Evropski zvaničnici i eksperti smatraju da se finansijske krize u Evropskoj uniji, kao što je bio slučaj Grčke, mogu uspešnije rešavati u okviru institucija EU. Pomoć koju bi davao EMF bila bi vezana za stroge uslove. ECB, koja insistira na nezavisnosti, pridružila bi se u uspostavljanju tog mehanizma, pošto sada ne postoji mehanizam za pružanje finansijske pomoći državama članicama Eurozone. Može se očekivati da bi budući EMF imao važnu ulogu u sprečavanju nastanka finansijskih kriza u zemljama članicama Eurozone.

Sažetak ▼

Terorizam kao pojava savremenog društva, ugrožava najznačajnije tekovine modernog vremena. Međunarodna zajednica pridaje veliki značaj borbi protiv terorizma i u međunarodnim dokumentima je formulisan određen broj pravnih instrumenata i standarda koji sadrže jedinstvenu poruku – a to je da je moguće efikasno se boriti protiv terorizma samo istovremeno poštujući osnovne standarde međunarodno zaštićenih ljudskih prava. Borba protiv terorizma ne sme nikada da dovede do ukidanja vrednosti i sloboda koje se upravo terorističkim aktima nastoje ugroziti. U radu je sačinjen osvrt na odredbe Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda i Međunarodnog pakta o građanskim i političkim pravima, koje predviđaju mogućnosti ograničenja nekih od zaštićenih ljudskih prava ali takođe predviđaju i granice korišćenja ograničenja prava, te u kojoj meri dolazi do primene takvih ograničenja u borbi protiv terorizma.

Sažetak ▼

U ovom radu dat je kratak prikaz i analiza savetodavnog postupka pred Međunarodnim sudom pravde kao i objašnjenje prirode i značaja savetodavnih mišljenja kao specifične odluke Međunarodnog suda pravde. Želja je bila da se šira javnost bliže upozna sa prirodom ovog postupka a da se stručnoj javnosti skrene pažnja na neke specifične elemente koji karakterišu savetodavne postupke, što ih u izvesnoj meri čini bliskim postupcima u rešavanju sporova između država. Savetodavna mišljenja iako neobavezujuća po svojoj prirodi, kao i odluke Suda, ipak imaju izvesnu težinu i značaj koji pre svega proizilazi iz značaja i autoriteta organa koji ih daje. Neobaveznost savetodavnih mišljenja, samo je polazna osnova u njihovom objašnjenju. Zbog činjenice da mišljenja poseduju veliki autoritet ovaj fenomen zahteva dodatna objašnjenja.

Sažetak ▼

Istraživanje pitanja održivosti diplomatije danas polazno je pretpostavilo da diplomatija nije vlasništvo države. Oslanjanjem na potvrđena znanja da je diplomatija oduvek bila svojina svake društvene ličnosti i svakog društva prvo je preduzeto sabiranje pokazatelja i nalaza zašto se danas diplomatija ne može staviti na listu takozvanih „neodrživih vrsta”, kao što ne može ni država, jedan od njenih teritorijalnih suverenih preduzetnika. Pregled teorijske građe o uslovima održivosti diplomatije saopšten je u drugom delu rada. Treći deo posvećen je vraćanju razumevanja današnje diplomatije u njeno stvarno ležište društvenog preduzetništva i društvene moći. Zaključna razmatranja svode nalaz da novi oblici diplomatskog delovanja različitih preduzetnika građanskog i trgovačkog društva kao neteritorijalnih suverena globalne vladavine ne samo što čine diplomatiju održivom, nego povlače i promenu ukorenjenog mišljenja strukture organizacije sporazumnog upravljanja globalnim poslovima.

Sažetak ▼

Posljednjih godina regionalni trgovinski sporazumi postaju značajna karakteristika multilateralnog trgovinskog sistema i važan instrument trgovinske politike zemalja članica Svjetske trgovinske organizacije. Povećavajući trgovinu i priliv stranih investicija i uključujući zemlje u razvoju u svjetsku ekonomiju, regionalne integracije mogu imati važnu ulogu u promovisanju trgovine i jačanju ekonomskog razvoja. Mnogi regionalni sporazumi su dali značajan doprinos ekonomskom blagostanju kao i političkoj stabilnosti. Međutim, širenje regionalnih trgovinskih sporazuma i razvoj složene mreže preferencijalne trgovine, nazvane “spaghetti bowl” fenomen, vode skretanju trgovine što umanjuje ekonomsku efikasnost. S obzirom na to da je regionalizam nova realnost, multilateralni sistem se tome mora prilagoditi. Pravila Svjetske trgovinske organizacije mogu i trebaju biti promijenjena kako bi obezbijedila da regionalni sporazumi budu dizajnirani i primijenjeni tako da dopunjavaju multilateralni proces, a ne da ga podrivaju. Korak naprijed u tom pravcu je razvoj Akcionog plana o regionalizmu Svjetske trgovinske organizacije.

Sažetak ▼

U Turskoj su u toku promene na unutrašnjem i spoljnopolitičkom planu. Dovedeno je u pitanje sekularno ustrojstvo turske države. Usledio je proces revitalizacije i afirmacije islamske tradicije Turske. Izrađen je državni projekat „Turska strateška vizija 2023“. Projekat predviđa povećanje moći Turske od regionalne sile ka globalnom akteru. To zahteva radikalne promene spoljne politike. Pored islamskog faktora, planovi Turske zasnovani su na geopolitičkoj poziciji Turske, koja sebe vidi kao najveće čvorište energetskih tokova i kao buduće središte tri kontinenta: Afrike, Azije i Evrope. Jedan od koraka na putu promena predstavlja proces desekuritizacije i sekuritizacije koji uvodi revitalizaciju verskog faktora. Radikalne promene turske spoljne politike prema svetu uključuju i Zapadni Balkan kao jedan od prioriteta bliskog okruženja.