Sažetak ▼

U radu je predstavljena analiza članaka objavljenih u Međunarodnim problemima — naučnom časopisu Instituta za međunarodnu politiku i privredu. Autor je koristio analizu sadržaja i istoriografsku metodu u izučavanju 12 istraživačkih članaka. Obrađeni članci su hronološki poređani na period pre i period posle 1956. godine. To je bila godina u kojoj socijalistička Jugoslavija počinje sa primenjivanjem spoljne politike na osnovama nesvrstanosti, a posle kraćeg vremena postaje i jedan od članova osnivača Pokreta (nesvrstanih). Istovremeno, ta godina manje ili više korespondira sa krajem Balkanskog pakta. Autor je posebnu pažnju posvetio analizi ideoloških stavova i stila korišćenog u tekstovima poredeći ih sa politikom zvaničnog Beograda ka Moskvi i Vašingtonu. Janković zaključuje da je nakon 1950. revolucionarni žar nestao i da marksistički okvir za izučavanje stvarnosti međunarodnih odnosa na Bliskom istoku osetno splašnjava.

Sažetak ▼

Rad analizira kinesko-afričke ekonomske odnose od sedamdesetih godina 20. veka do danas sa osvrtom na moguće buduće trendove u njihovom razvoju. Autori polaze od stava da je kinesko-afrička saradnja bila utemeljena pre svega na političkom nivou, a potom se na to nadovezala ekonomska saradnja. Cilj rada je da pokaže kako su se razvijali kinesko-afrički odnosi, prelomne momente u saradnji, uz istovremenu analizu mogućnosti i potencijalnih sadašnjih i budućih problema. Uzimajući u obzir obimnu dokumentaciju ekonomske i političke prirode, autori analiziraju fazni razvoj ovih odnosa sagledavajući pri tome stepen povezanosti ekonomije i politike, te obim trgovinske razmene i investicija u oba smera. Poseban akcenat je dat kineskim investicijama u Africi sa analizom vrednosti i tipom investicija, te delatnošću u koju su investicije uložene. Autori zaključuju da su Kina i Afrika uzajamne političke i ekonomske odnose podigli na najviši nivo i da se kroz nove inicijative, poput Foruma kinesko-afričke saradnje, njihova saradnja još više unapređuje. Autori naglašavaju i ozbiljne izazove u budućoj saradnji u vidu velikog dugovanja afričkih zemalja, disbalansu u trgovinskom saldu, te ekspanzivnom korišćenju prirodnih resursa na afričkom kontinentu.

Sažetak ▼

Rad analizira svetsko tržište prirodnog gasa u kontekstu indentifikacije uticajnih međunarodnih faktora ili pojava koji će opredeliti kretanja u narednom, sagledivom periodu. Prirodni gas je energent koji pored obnovlјivih izvora energije pokazuje visok i neprekidan trend rasta. Gotovo sve zemlјe mogu na neki način da proizvode električnu energiju (uklјučujući tu i obnovlјive izvore energije) ili da je dobiju iz neposrednog okruženja, dok su gas i nafta energenti koje sve zemlje koriste ali ne raspolažu njima. Trendovi vezani za ova dva energenta i faktori koji utiču na kreiranje njihovog tržišta su brojni i kompleksni. Autori predstavljaju pojedine važne aspekte i pristupe pitanjima energetske bezbednosti u vezi sa globalnim izazovima u oblasti energije, kao i rizicima i pretnjama kojima je svet izložen danas i ubuduće. Autori zaključuju da prirodni gas kao energent budućnosti beleži sve veću potrošnju, što zahteva ozbiljnu analizu trendova u ovoj oblasti.

Sažetak ▼

Rad razmatra proces revitalizacije Generalne skupštine u slučaju formiranja novog organa u sistemu Ujedinjenih nacija – Parlamentarne skupštine. Zasnovana na manjku demokratskog kapaciteta Ujedinjenih nacija, Parlamentarna skupština bi, prema mišljenju uticajnih pojedinaca i nevladinih organizacija, direktnim uključivanjem građana mogla doprineti poboljšanju celokupnog sistema Ujedinjenih nacija. Autorka analizira mogućnosti osnivanja Parlamentarne skupštine, njene potencijalne nadležnosti i ispituje načine na koje bi ovo telo moglo doprineti revitalizaciji Generalne skupštine. Rad ukazuje na to da formiranje Parlamentarne skupštine može doprineti aktuelizaciji agende, poboljšanju kvaliteta rezolucija i smanjenju broja ponavljajućih rezolucija Generalne skupštine, te ostvarenju indirektnog uticaja na povećanje transparentnosti rada Saveta bezbednosti. Autorka vidi nedostatke u pogledu finansiranja i sastava Parlamentarne skupštine kao moguću pretnju za uspostavljanje ovog tela, ali i smetnju po proces revitalizacije Generalne skupštine. Autorka zaključuje da bi osnivanje Parlamentarne skupštine moglo da u određenoj meri doprinese unapređenju rada Generalne skupštine, ali da ne bi pružilo potpuni odgovor na proces revitalizacije ovog organa.