MALE I SREDNJE ZEMLJE U MEĐUNARODNIM ODNOSIMA I U EVROPSKOJ UNIJI

LOPANDIĆ Duško (Duško Lopandić, viši naučni saradnik, Evropski pokret u Srbiji, Beograd), dlopandic@yahoo.com

Autor analizira promenjenu ulogu malih i srednjih zemalja u međunarodnom sistemu. Iako veličina i potencijali zemlje ne podrazumevju automatski i veći međunarodni uticaj, osnovni kriterij moći u međunarodnom sistemu ostaje vojna i ekonomska sila. Sa pobedom Vilsonovih principa i stvaranjem UN relativni položaj manjih i srednjih zemalja se poboljšao. Položaj manjih i srednjih država je povoljniji u situaciji kada one čine deo čvrstim pravilima definisanog saveza, koji im pruža mogućnost korišćenja dodatnih instrumenata međunarodnog uticaja. Evropska unija je tako pružila mogućnost za izraženiju ulogu manjih zemalja. Autor je u ovom smislu identifikovao šest institucionalnih mehanizama kojima se pojačava uloga manjih zemalja, kao što su: karakter pravnog sistema EU, efekat „saveza”, funkcionisanje pojedinih organa EU, način glasanja u Savetu EU, način formiranja politika EU, kao i proces „evropeizacije”.

Ključne reči: Male i srednje zemlje, EU, međunarodni poredak, jednakost država, međudržavni odnosi, evropeizacija