MEĐUNARODNA UPRAVA NAD TERITORIJAMA

DIMITRIJEVIĆ Duško (Dr Duško Dimitrijević, naučni saradnik u Institutu za međunarodnu politiku i privredu, Beograd), dimitrijevicd@diplomacy.bg.ac.rs

Analiza slučajeva međunarodne teritorijalne uprave obuhvata rezultate naučnog istraživanja o vršenju administracije nad strateški i međunarodno važnim područjima u periodu posle Prvog i nakon Drugog svetskog rata. Svi analizirani slučajevi među kojima su mandati Društva naroda, nesamoupravne i starateljske teritorije, generalno uzevši „internacionalizovane teritorije” u sistemu Ujedinjenih nacija, upućuju da se međunarodna uprava nad teritorijom uspostavlja podelom vlasti dve ili više država na jednom području ili prenosom administrativnih nadležnosti na neko međunarodno telo ili međunarodnu organizaciju. Po pravilu, uzrok njihovog nastanka je u nedovoljnoj zrelosti političkih i socijalnih uslova i nejednakoj snazi međunarodnih pravnih subjekata. Transformacija međunarodnih teritorijalnih uprava u savremenom periodu posledica je preobražaja sistema kolektivne bezbednosti Ujedinjenih nacija koji u kriznim situacijama može da posluži ostvarivanju političkog legitimiteta i pravnog i ekonomskog subjektiviteta teritorije.

Ključne reči: Međunarodna teritorijalna uprava, Društvo naroda, kolonijalni mandati, Ujedinjene nacije, teritorije pod starateljstvom, nesamoupravne teritorije, prelazna uprava, „internacionalizovane teritorije”.