„RUBIKOVA KOCKA” POSTKOLONIJALIZMA: TEORIJSKI SINKRETIZAM I NOVI IZAZOVI U POSTKOLONIJALNIM STUDIJAMA

JOVANOVIĆ Nataša (Asistentkinja na Odeljenju za sociologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu), natasa.jovanovic@f.bg.ac.rs

Rad analizira genezu postkolonijalizma u različitim (međusobno uslovljenim) oblicima: na idejno‐humanističkom, teorijskom i na disciplinarnom nivou. Kontekstualizacijom rada prvih autora koji su stavili znak pitanja na ustaljenu i dominantnu zapadnocentričnu percepciju globalnih podela (de)konstruišemo različite faktografsko‐istorijske i paradigmatske uticaje na razvoj postkolonijalizma. Autorka poseban akcenat stavlja na poziciju postokolonijalizma u okviru tzv. Velikih debata koje su se odvijale u nauci o međunarodnim odnosima. Predmet analize su i mogućnosti razvoja postkolonijalizma kao teorija srednjeg obima koje su višestruko utilitarne za studije o međunarodnim odnosima. Kritičkim preispitivanjem početnih pretpostavki postkolonijalizma kao inherentno procesualnog, refleksivnog i subverzivnog, otvorićemo pitanja o savremenim izazovima za studije koje se bave društvenim životom bivših kolonija i njihovih odnosa sa drugim akterima na međunarodnoj političkoj sceni. Jedno od važnijih pitanja (koje možemo postaviti i u obliku hipoteze) je kako iskoristiti epistemološke i teorijske postulate postkolonijalizma u savremenom svetu u kome orijentalistička retorika umnogome opstaje, ali se, usled porasta terorizma i velikih migracija sa Bliskog istoka, politička i društvena realnost izmenila.

Ključne reči: postkolonijalizam, međunarodni odnosi, Velike debate, orijentalizam, identitet, Drugost, Edvard Said, Mišel Fuko, Tomas Hobs