ASTROPOLITIKA: KORAK BLIŽE HI TECH IMPERIJALIZMU ILI PUT KA MEĐUZVEZDANOM PROCVATU?

T. KORAĆ Srđan (Viši naučni saradnik u Institutu za političke studije, Beograd), srdjan.korac@ips.ac.rs

Rad predstavlja pokušaj da se, sa pozicija kritičke teorije međunarodnih odnosa i kritičke geopolitike, sagledaju aktuelne i potencijalne društvene prakse uokvirene svemirskom politikom (astropolitikom) kao deo nastojanja da se pronađe odgovor na pitanje šta treba da bude svrha kolektivnog ljudskog delovanja u svemiru, kako bi se dugoročno osigurao međuzvezdani procvat civilizacije umesto otvaranja novih područja za imperijalno delovanje. Autor daje šire određenje svemirske politike kao kompleksa društvenih i institucionalnih praksi povezanih sa odlučivanjem o javnim pitanjima koja se tiču osmišljavanja i sprovođenja nacionalnih, transnacionalnih i međunarodnih programa istraživanja i ovladavanja astroprostorom. Polazna pretpostavka je da postoji niz moralno problematičnih čvorišta svemirske politike, koja bi mogla da nastanu kao ishod primene utilitarnog kalkulusa instrumentalizovanog za očuvanje neoliberalnog kontinuuma eksploatacije prirodnih resursa, proizvodnje i svetske trgovine u doba poznog kapitalizma. U središte analize stavljene su tačke sudara utilitarnog kalkulusa, otelotvorenog u korporativnim inovativnim poduhvatima i tehnološkim dostignućima, i koncepata zajedničkih dobara čovečanstva, imperativa odgovornosti, svemirske održivosti i međuzvezdanog procvata. Autor zaključuje da je štetne dugoročne ili trajne posledice eventualnog razvoja svemirskog imperijalizma, u vidu praktično-političke upotrebe naučnog i tehnološkog znanja radi ostvarenja nacionalnih ili korporativnih interesa na štetu marginalizovanih delova planetarne populacije, moguće sprečiti jedino intelektualnim i političko-praktičnim odbacivanjem antropocentrizma u korist ideje o međuzvezdanom procvatu.

Ključne reči: svemir, astropolitika, kritička geopolitika, kritička teorija, međunarodni odnosi, etika, utilitarizam, kolonizacija svemira, Mars