MODELIRANJE REGIONALNE SARADNJE NA BALKANU NAKON 1999. GODINE: EVROPSKA ISKUSTVA I NJIHOVA PRIMENA

ĐUKANOVIĆ Dragan (Dr Dragan Đukanović je redovni profesor Univerziteta u Beogradu Fakulteta političkih nauka), dragandjuk@yahoo.com
DAŠIĆ Marko (Dr Marko Dašić je docent na Univerzitetu u Beogradu Fakultetu političkih nauka)

U ovom radu autori komparativno analiziraju razvoj regionalne saradnje u Evropi nakon Drugog svetskog rata i na Zapadnom Balkanu od 1999. godine. U tom kontekstu oni ukazuju na sličnosti i razlike zapadnobalkanske regionalne saradnje (sa posebnim akcentom na period posle 2006. godine odnosno posle preoblikovanja Pakta za stabilnost u Jugoistočnoj Evropi u Regionalni savet za saradnju i nakon 2014. godine od pokretanja Berlinskog procesa), sa sličnim formama saradnje u Evropi poput Nordijskog saveta ministara, Višegradske grupe i Beneluksa. Stoga autori pristupaju uporednoj analizi sastava ovih regionalnih foruma i njihovim oblastima saradnje sa Savetom za regionalnu saradnju, Procesom saradnje u Jugoistočnoj Evropi i Berlinskim procesom. S tim u vezi autori konstatuju da postoje više nego očigledne sličnosti regionalne saradnje na Zapadnom Balkanu pre svega sa Višegradskom grupom, a u značajnoj meri i sa Beneluksom. U nešto manjoj meri postoji sličnost regionalne saradnje na Balkanskom poluostrvu sa nordijskim vidovima, a pre svega zahvaljujući izostanku formiranja Parlamentarne skupštine Zapadnog Balkana previđene 2013. godine.Autori zaključuju da postoje brojne prepreke uspostavljanju intenzivnije i produbljenije regionalne saradnje na Zapadnom Balkanu, a pre svega vezano za izostanak višestrano prihvaćenog regionalnog identiteta, različite interese lidera država u regionu vezano za njenu „izvornost“, konfrontirane stavove dominantnih mnjenja i predominantne uticaje različitih zapadnih aktera.

Ključne reči: regionalna saradnja, modeli saradnje, Evropa, Zapadni Balkan, Beneluks, Višegradska grupa, nordijska saradnja, Berlinski proces, Savet za regionalnu saradnju