O IDEJI ZLA U MEĐUNARODNIM ODNOSIMA

STEKIĆ Nenad (Naučni saradnik, Institut za međunarodnu politiku i privredu, Beograd), nenad.stekic@diplomacy.bg.ac.rs
KORAĆ Srđan T. (Viši naučni saradnik, Institut za političke studije, Beograd), srdjan.korac@ips.ac.rs

Rad pruža uvid u pozicioniranje ideje zla u savremenoj teorijskoj debati unutar nauke o međunarodnim odnosima i razmatra načine diskurzivne zloupotrebe te ideje u imperijalnoj praksi očuvanja i širenja liberalnog mira u ranom 21. veku. Autori prvo predstavljaju osnovne postavke u konceptualizaciji i tipologizaciji zla, te razmatraju kako su Rusoova i Kantova koncepcija porekla moralnog zla posredno uslovile diferencijaciju epistemoloških pristupa u proučavanju mračne strane međunarodnih odnosa. U središtu analize nalaze se protivrečnosti koje nastaju u procesu vrednovanja zla u vrtlogu svetske politike, i to u pogledu situacione legitimizacije zlih postupaka, značaja grupnog činjenja zla, relativizacije empatičke reakcije na patnje „drugih” i imperijalne taktike zloupotrebe etičkih argumenata protiv tzv. neliberalnih država. Autori predstavljaju i pojedina stanovišta koja bi trebalo da objasne načine i podstaknu da dođe do prevazilaženja „drugosti” u svetskoj politici posredstvom samopreobražaja i preobražaja odnosa sa tim „drugima”. Autori zaključuju da ideja zla, onako kako se tumači u ključu preovlađujuće pozitivističke epistemologije u nauci o međunarodnim odnosima, i to jednako u (neo)realističkoj i institucionalističkoj varijanti, i dalje pruža (pseudo)legitimacijski osnov za politiku intervencionizma liberalnih postindustrijskih demokratija protiv zemalja „otpadnika” sa globalne periferije.

Ključne reči: međunarodni odnosi, svetska politika, zlo, etika, kosmopolitanizam, nasilje, ratovanje